Ticari ilişkilerde para yerine kullanılan çek belli bir vadeyi temsil etmez. Fakat ülkemizde senet uygulamasında yer alan vade uygulaması, çeklerde de uygulanmaktadır. Bu vade uygulaması kanunlar ile de karara bağlanmıştır. Çeklerde vade uygulaması mağduriyetleri ortadan kaldırma amacı ile hazırlandı. Çekin belirlenen vade tarihi geldiğinde ilgili bankaya gidilerek çekin karşılığı istenir. Bu durumda çek sahibi ola kişi ya da şirketin banka hesabında çekin karşılığı olan miktarın olmaması durumunda “ karşılıksız çek “ olarak nitelendirilir.
“ Çek karşılıksız çıkarsa ne yapılmalı, banka çekin ne kadarını öder? “gibi sorular çekin karşılığının olmaması ile sorulamaya başlanır. Öncelikle; banka çekin karşılıksız çıkması durumunda 5941 sayılı kanun gereğince çekin belli kısmını ödemek ile yükümlüdür. Bankalar çekin sadece belirlenen kısmını ödeyip tamamını ödemezler.
Bankanın Yükümlülükleri ve Kısmi Ödeme Tutarı
Bankaya çeki sunduğunuzda borçlu olan taraf aranarak hesapta paranın bulunmadığı bildirilir. Banka ve borçlu arasında yapılan bu görüşme sonucunda belirlenen zaman içinde çekin ödemesi gerçekleşir ise sorun ortadan kalkar. Eğer kişi bankaya ödemeyi yapmaz ise bu durumda alacaklının elinde bulunan çeke banka tarafından yapılan ödeme ve kalan kısım yapılır. Ayrıca çeki tahsil edecek olan kişinin kimlik numarası ve ad soyadı da eklenir. Çekin aslı bankadan kalıp fotokopisi alacaklıya teslim edilir. Banka çekin 600 TL kadar bir bölümünü ödemektedir.
Karşılıksız Çek Cezası Ne Kadardır?
Çekin fotokopisi ile alacaklı Cumhuriyet Başsavcılığına başvurarak, banka ödemesinden sonra kalan kısmın tahsili için dava açabilir. Çekin karşılığını ödemeyen borçlulara karşılıksız çek düzenleme suçlaması ile hapis cezasına çarptırılabiliyor. Karşılıksız çek ile ilgili olarak borçlulara uygulanabilecek olan ceza 3 ay ile 2 yıl arasında değişmektedir.